Zastrzeganie numeru PESEL 2024

Autor: Łukasz Wojciechowski

Na początku 2024 r. w wielu mediach pojawiła się informacja, że od teraz w Polsce możemy zastrzec numer PESEL przez Internet. W artykule podaję najważniejsze informacje na ten temat. Czy warto zastrzec numer PESEL? Czy zastrzeżenie numeru PESEL zapewnia bezpieczeństwo? Od razu warto zaznaczyć, że akcja „Zastrzeganie numeru PESEL 2024” powinna się odbyć. I objąć jak najwięcej osób.

O co chodzi z zastrzeganiem numeru PESEL?

W 2023 r. weszły w życie przepisy mające na celu ograniczenie niektórych skutków kradzieży tożsamości. Ustawa przewiduje, że Minister Cyfryzacji będzie prowadził specjalny rejestr zastrzeżonych numerów PESEL. W związku z tym każdy może sobie zastrzec swój numer PESEL. Początkowo wymagało to wizyty w urzędzie, a obecnie można już to robić w aplikacji mObywatel. Jest dostępna zarówno przez przeglądarkę, jak i w smartfonie. Bardzo przydatna jest szczególnie wersja na smartfon, bo to naprawdę bardzo sensowne narzędzie. W aplikacji znajdują się m.in. elektroniczny dowód osobisty i prawo jazdy. Można ją pobrać bezpłatnie tak jak pobieramy wszystkie inne aplikacje. Np. w systemie Android przez tzw. Sklep Play.

Jak zastrzec PESEL w aplikacji mObywatel?

Po uruchomieniu aplikacji i potwierdzeniu tożsamości wystarczy wejść w sekcję USŁUGI i tam na samej górze znajduje się funkcjonalność „Zastrzeż PESEL”. Jest tam suwak przez który zastrzegamy lub cofamy zastrzeżenie. Można też zobaczyć kto sprawdzał nasz PESEL. Oczywiście nie trzeba tego robić przez smartfon, ponieważ istnieje również wersja na tradycyjne komputery w przeglądarce internetowej. Swoją tożsamość w aplikacji potwierdzamy przez Profil Zaufany.

Zastrzeganie numeru PESEL 2024 – co jeszcze warto wiedzieć?

• Warto to zrobić jak najszybciej. Chociaż nie daje to całkowitego bezpieczeństwa to na pewno je zwiększy. I jeżeli zrobisz to teraz to nie zapomnisz zrobić tego później. Pomóżcie też to zrobić waszym najbliższym, którzy gorzej sobie radzą z nowoczesnymi technologiami.
• Na razie takie zastrzeżenie niewiele da. Obowiązek sprawdzania czy PESEL nie został zastrzeżony pojawi się 1 czerwca 2024 r.
• Obowiązek sprawdzania czy PESEL nie został zastrzeżony będzie ciążył na bankach, firmach pożyczkowych, operatorach telekomunikacyjnych oraz notariuszach. Oni będą odpowiadać w sytuacji, jeżeli nie sprawdzą tego, że PESEL był zastrzeżony i ktoś zostanie oszukany. I faktycznie o wiele trudniej będzie komuś zaciągnąć kredyt na wasze dane, wyrobić duplikat karty SIM lub sprzedać nieruchomość, która do was należy.

W jakich miejscach nie będziemy bezpieczni pomimo zastrzeżenia numeru PESEL?

W wielu sytuacjach nadal można zostać oszukanym. Sprawdzanie zastrzeżonego numeru PESEL nie będzie obowiązywało np. w wypożyczalniach samochodów, sprzętu sportowego, narzędzi i maszyn ogrodniczych lub budowlanych, podczas wynajmowania mieszkania. Czyli jeżeli wasze dane wpadną w niepowołane ręce i ktoś wypożyczy na nie np. drogi samochód lub glebogryzarkę to nadal będziecie mieli problemy. Co jeszcze? Istnieje ryzyko, że ktoś założy na wasze dane działalność gospodarczą, a wtedy może kupować towary i usługi na faktury z odroczoną płatnością, jak i leasingować lub kupić na kredyt sprzęty lub samochody.